Seray Sigorta

Eklenme Tarihi : 27.04.2024 17:39

Riziko/Zarar verenin sorumluluk kapsamı

Bir rizikonun gerçekleşmesi neticesinde, rizikoya bağlı zararların, zarara sebebiyet verene ve sigortasına rücu edilmesi, zarara uğrayanın en tabii ve hukuki hakkıdır. Burada ki en önemli husus ise rücuya konu zararın kapsamının ne olduğudur. Yargıtay’ın, talep edilebilecek zararların GERÇEK ZARAR olması gerektiği yönlü kararları çerçevesinde bu defa gerçek zararın ne olduğunun tespit edilmesi gerekir. Gerçek zarar; riziko neticesinde meydana gelen maddi hasarları, bedensel kayıpları ifade etmesinin yanı sıra ticari gelir sağlanan aracın riziko neticesinde çalıştırılamaması nedeniyle doğan kar/kazanç mahrumiyetlerini de kapsıyor.

Türk Ticaret Kanunu gereğince rizikonun gerçekleşmesine sebebiyet veren taraf, kazanın mücbir bir sebebe dayalı olduğunu, rizikonun meydana gelmesinde kusursuzluğunu ispatlayamadığı müddetçe riziko neticesinde doğan gerçek zararın karşılanmasından sorumlu olur. Zarar kavramı ise sadece bir rizikonun/kazanın/hasara sebep olan olayın gerçekleşmesi neticesinde meydana gelen maddi zararı değil aynı zamanda hasara sebebiyet veren rizikonun gerçekleşmesi neticesinde meydana gelen hasar dolayısıyla motorlu taşıttan sağlanamayan kar mahrumiyetlerini de kapsar. Zira kusurlu davranışı ile zarara sebebiyet veren kimse karşı tarafın bu yüzden uğradığı zararın tamamını ödemekle yükümlüdür. Bu zarar, mal varlığının eksilmesi şeklinde gerçekleşeceği gibi, mal varlığının çoğalmasına engel olunması şeklinde de, gerçekleşebilir. Fakat her halukarda kusurlu olan kişinin gerçek zarardan sorumlu tutulması gerekir.1 Yargıtay kararında, kaza neticesinde tamir nedeni ile çalışamayan aracın kazanç kaybının tespit edilerek kazaya sebebiyet verenden tahsiline karar verilmesi gerektiği yönlü hüküm kurulmuştur.

Sigorta poliçesi yönünden ise; Yargıtay2 3. kişilerin kaza neticesinde aracında meydana gelen zarardan dolayı uğradığı kar kayıplarının sigorta şirketinin teminatı dahilinde sayılmayacağı yönlü kararlar vermiş ve bu kararın gerekçesini ise 2918 sayılı yasanın 85’inci maddesine dayandırılmıştır. Buna göre sigorta şirketi ancak 3. kişinin uğradığı gerçek araç zararından sorumlu olur. Kar mahrumiyeti ise ilgi kanun maddesi gereğince sigorta şirketinin teminatı kapsamında olan bir gerçek zarar olarak değerlendirilmemiştir.

Zira; 2918 sayılı Yasa md.85.te bir motorlu aracın işletilmesi nedeni ile meydana gelen ölüm, yaralanma, maddi hasar, yardım çalışmalarına ilişkin masraf ve hatta yardım edenin, yardım nedeniyle maruz kaldığı zararlar, kazaya sebebiyet veren tarafından karşılanması gereken giderler olarak sayılmış olmakla birlikte kar mahrumiyeti madde içeriğinde zikredilmemiştir.

Neticede; rizikonun  gerçekleşmesine kusuru ile sebebiyet veren tarafın, zarara uğrayanın aracında meydana gelen maddi zararların yanı sıra tespit edilen kar mahrumiyetlerini de ödemesi gerekeceği, buradaki kıstasın ise gerçek zarar olduğu Yargıtay tarafından açıkça kabul edilmektedir. Sigorta poliçesi yönünden ise KTK md. 85 gereğince, kar mahrumiyeti sigorta poliçesi kapsamında değerlendirilebilen zararlardan değildir. Ve bu nedenle sigorta şirketlerine yönelik taleplerin reddi gerekeceği Yargıtay tarafından benimsenmektedir.